تحصیلات در ترکیه
ترکیه با نام رسمی جمهوری ترکیه، کشوری اوراسیایی است که بخش بزرگ کشور یعنی آناتولی یا آسیای کوچک در جنوب غرب آسیا و خاورمیانه واقع است و بخش کوچکی نیز به نام تراکیه در منطقه‌ی بالکان (منطقه‌ای در جنوب شرق اروپا) قرار دارد. تعداد زیادی از محصلان ایرانی برای ادامه تحصیل به این کشور سفر کرده‌اند.
تحصیلات ابتدیی (Ilk Ogertim) در کشور ترکیه از هفت سالگی آغاز می‌شود و هشت سال ادامه دارد. سپس تحصیلات دبیرستان (Lise) شروع می‌شود. مجموع دوره تحصیلات ابتدایی و دبیرستانی ۱۱ تا ۱۲ سال است. دوره دبیرستان شامل رشته‌های علوم انسانی، ریاضی، فیزیک، فنی و علوم تجربی است. بعد از اتمام دوره ابتدایی می‌توان تحصیلات دبیرستانی را در رشته‌های علوم دینی و هنرستان‌های صنعتی نیز ادامه داد که طول تحصیلات در این رشته‌ها معمولاً ۱۲ سال است.
برای ورود به دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی کشور ترکیه داشتن دیپلم دبیرستان و گذراندن آزمون سراسری (کنکور) الزامی است. آزمون سراسری برای متقاضیان خارجی و محلی متفاوت است و برای خارجیان به زبان‌های ترکی و انگلیسی و برای مردم ترکیه به زبان ترکی برگزار می‌شود. دروس امتحانی شامل ریاضی، فیزیک، شیمی، معلومات عمومی و هوش است. پذیرش دانشجو در دانشگاه‌ها نیز بر اساس رتبه آنان در آزمون سراسری صورت می‌گیرد.
هر چقدر که شما بتوانید در امتحان سراسری نمره‌ی بالاتری دریافت کنید؛ این امکان برای شما وجود دارد که در یک دانشگاه برتر و یک رشته‌ی محبوب بتوانید تحصیلات خود را بگذارنید.
تحصیل در ترکیه برای افراد زیر ۱۸ سال
همانند ایران؛ دوره‌ی پیش دبستانی در ترکیه اختیاری است؛ اما تحصیل در مقطع ابتدایی و متوسطه برای تمام کودکانی که در ترکیه زندگی می‌کنند اجباری است. دولت ترکیه از اتباع خارجی برای تحصیل در دانشگاه‌های دولتی هزینه‌ای دریافت نمی‌کند. فرزاندن شما بدون هزینه می‌توانند در این مدارس تحصیل کنند البته این موضوع را باید بدانید که زبان اصلی این مدارس ترکی استانبولی است و فرزندان شما پیش از اینکه به مدارس بروند باید یک آشنایی نصبی با این زبان داشته باشند.
البته شما می‌توانید فرزندان خود را برای تحصیل در ترکیه به مدارس بین المللی نیز بفرستید؛ تحصیل در این مدارس رایگان نیست وشما برای تحصیل فرزندان خود در این مدارس هزینه‌های نسبتا بالایی را بپردازید.
سیستم آموزشی در ترکیه
سیستم آموزشی در ترکیه به صورت سه دوره‌ی ۴ ساله است. همان طور که در بالا نیز اشاره کردیم، اگر در مدارس دولتی فرزند شما تحصیل کند، نیازی به پرداخت هزینه نخواهید داشت. مراحل تحصیلی در ترکیه به شکل زیر است:
- هر کودک در ترکیه باید از ۷ سالگی تحصیلات ابتدایی خود را آغاز نماید.
- بعد از اتمام ۸ سال تحصیلات ابتدایی و راهنمایی به دانش آموزان دیپلم تحصیلات ابتدایی اعطا می گردد.
- بعد از پایان ۸ سال تحصیلات ابتدایی دانش آموزان وارد دبیرستان می شوند.
- پس از پایان تحصیلات متوسطه به دانش آموزان Lise Diplomasi یا دیپلم پایان دوره متوسطه داده می شود.
- دانش آموزان پس از دریافت دیپلم متوسطه می‌توانند در آزمون های ورودی در دانشگاه های شرکت کنند.
اخذ ویزای تحصیلی ترکیه برای مقطع لیسانس
دانشگاه‌های برتر ترکیه معمولا هم به زبان ترکی و هم به زبان انگلیسی درس تدریس می‌کنند اما شما برای اینکه بتوانید در یکی از این دوره‌ها شرکت کنید باید یا ایتلس ۶.۵ و یا در آزمون شرکت کرده باشید و یک نمره‌ی قابل قبولی گرفته باشید.
پس از اینکه تصمیم گرفتید در کدام دانشگاه ترکیه و در چه رشته‌ای تحصیل کنید؛ برای دریافت ویزای تحصیلی ترکیه باید از دانشگاه انتخاب شده‌ی خود پذیرش بگیرید. تمام رشته‌های درجه یک دنیا مانند: وکالت؛ پزشکی؛ هنر؛ بیوشیمی و… در دانشگاه‌های ترکیه برای تحصیل کردن در تمام مقاطع تحصیلی وجود دارد.
ویزای دانشجویی برای مقطع فوق لیسانس
درست همانند تحصیل در مقطع لیسانس برای گرفتن ویزای تحصیلی در این مقطع نیز ابتدا باید رشته و دانشگاه خود را انتخاب کنید و از دانشگاهتان پذیرش بگیرید. لازم به ذکر است که ترکیه بورسیه‌های بسیار متنوعی را برای افرادی که در دانشگاه‌های ترکیه تحصیل می‌کنند داراست و شما می‌توانید با اطلاع داشتن از این بورسیه‌ها هزینه تحصیل خود را در دانشگاه‌های ترکیه را به حداقل برسانید.
ویزای دانشجویی برای مقطع دکترا
برای گرفتن ویزا تحصیلی ترکیه در مقطع دکترا ابتدا باید یک پرپوزال از تحقیق خود آماده کنید و آن را برای اساتید برتر دانشگاه ارائه دهید؛ اگر دانشگاه طرح شما را قبول کند برای شما یک استاد راهنما مشخص خواهد شد و شما می‌توانید تحصیل در مقطع دکترا را در این دانشگاه آغاز کنید.
لازم به ذکر است مدت زمان تحصیل دکترا در دانشگاه‌های ترکیه ۴ سال است.
بورسیه‌های تحصیلی برای تحصیل در ترکیه
همان طور که توضیح دادیم ترکیه برای دانشجویان چه برای هموطنانشان و هم برای افرادی که ترکیه را برای تحصیل انتخاب کردند؛ بورسیه‌های تحصیلی بسیار متفاوتی در نظر گرفته‌اند؛ شما با بردن یکی از بورسیه‌های تحصیلی از امکاناتی همچون:
- هزینه‌ی بیمه شما رایگان خواهد شد.
- هزینه‌ی بلیت سفر رفت و برگشت شما به ترکیه پرداخت خواهد شد( زمانی که به ترکیه برای ثبت نام دانشگاه می‌روید و زمانی که پس از فارغ التحصیلی می‌خواهید به کشور بازگردید.)
- شهریه‌ی تحصیل شما در دانشگاه مورد نظر رایگان خواهد شد.
- نیازی به پرداخت هزینه برای خوابگاه نخواهید داشت.
میزان بورسیه تجصیلی در ترکیه
براساس اینکه شما چه نوع بورسیه‌ی تحصیلی گرفتید میزان این بورسیه متفاوت است. اما در جدولی که در پایین آمده است به صورت میانگین بورسیه تحصیلی در ترکیه را برای شما آورده ایم.
| مقطع | میزان بورسیه |
| مقطع کارشناسی | ماهیانه ۷۰۰ لیر |
| کارشناسی ارشد | ماهیانه ۹۵۰ لیر |
| دکتری | ماهیانه ۱۴۰۰ لیر |
| دوره‌های تحقیقی و پژوهشی | ماهیانه ۳۰۰۰ لیر |
شرایط اخذ بورسیه‌های تحصیلی ترکیه
دریافت بورسیه تحصیلی در ترکیه مانند سایر بورسیه‌های تحصیلی دنیا نیاز به یک سری شرایط دارد؛ اگر شما تمام این شرایط را داشته باشید به احتمال خیلی زیاد شما می‌توانید بورسیه تحصیلی را به همراه ویزای دانشجویی دریافت کنید.
شرایط اخذ بورسیه‌های تحصیلی ترکیه؛ عبارت است از:
۱- بورسیه‌های تحصیلی ترکیه محدودیت سنی دارند؛ برای کارشناسی نباید سن شما بیشتر از ۲۱؛ برای کارشناسی نباید بیشتر از ۳۰ و برای مقطع دکترا نباید سن شما بالای ۳۵ سال باشد.
۲-دارا بودن مدرک زبان شما برای اینکه بورسیه تحصیلی ترکیه را بگیرید باید مدرک زبان ترکی استانبولی را داشته باشید.
۳-برای دریافت بورسیه‌ی کارشناسی معدل شما باید بالای ۱۴ و برای کارشناسی ارشد بالای ۱۵ باشد. همچنین اگر به دنبال دریافت بورسیه در رشته‌ی پزشکی هستید باید معدل شما بالای ۱۸ باشد.
آزمون‌های ورودی دانشگاه برای اخذ اقامت تحصیلی ترکیه
همان طور که در بالا توضیح دادیم شما برای اینکه بتوانید در یک دانشگاه ترکیه به تحصیل کردن بپردازید باید یکی از آزمون‌های ورودی این کشور را گذارنده باشید و یک نمره‌ی مناسب و بالا را در این آزمون‌های ورودی دانشگاه آورده باشید. مهم‌ترین آزمون‌های ورودی دانشگاه‌های ترکیه برای دریافت ویزای تحصیلی این کشور عبارتند از:
- آزمون تومر (TOMER): اگر شما قصد داشته باشید در دانشگاه‌های ترکی زبان تحصیل کنید باید به دانشگاه ثابت کنید که این زبان را می‌فهمید؛ یکی از آزمون هایی که برای ورود به این دانشگاه می‌توانید بدهید آزمون تومر است. در حقیقت آزمون تومر همانند آزمون آیتلس اما برای زبان ترکی استانبولی است.
- آزمون یوس (YOS): این آزمون همانند کنکور ماست؛ درس‌هایی که در این آزمون از شما پرسیده می‌شوند عبارت است از: هوش، هندسه؛ ریاضیات و ترکی استانبولی است.
- آزمون جنرال ست (General SAT): برای ورود به دانشگاه‌ها در مقطع تحصیلی کارشناسی شما باید این آزمون را با موفقیت پشت سر بگذارید. مدت زمان این آزمون ۴۵ دقیقه است و شما در این آزمون باید به سوالاتی همچون: درک مطلب؛ نگارش و ریاضی پاسخ دهید.
- آزمون ست سابجکت (SAT Subject): در سال ۶ برگزار می‌شود؛ درس‌های این آزمون عبارت است از: ریاضیات، ادبیات انگلیسی، علوم، زیست شناسی، تاریخ آمریکا و جهان و زبان های خارجی
شرایط دریافت ویزای تحصیلی ترکیه
دانشجویان بین المللی پس از دریافت نامه پذیرش از دانشگاه مورد نظر خود در ترکیه باید به نزدیکترین سفارت کشر ترکیه جهت دریافت ویزای تحصیلی ترکیه مراجعه نمایند، به طور کلی شرایط دریافت ویزای تحصیلی ترکیه به شرح زیر است:
- داشتن دعوتنامه دانشگاهی
- مشخص بودن نوع ویزای تحصیلی به عبارتی ویزای شما تک ورود (Single-entery) یا چند ورود (Multiple-entry)
- هزینه‌ی درخواست ویزا به مبلغ ۴۸ دلار آمریکا.
مراحل گرفتن ویزای تحصیلی ترکیه
برای آنکه در ترکیه ادامه تحصیل دهید نخست لازم ست که در یکی از رشته های ارائه شده در دانشگاه های این کشور پذیرفته شوید و سپس از طریق کنسولگری نزدیک به محل اقامت خود برای دریافت ویزا اقدام نمایید. برای این منظور به اسناد و مدارک زیر نیاز خواهید داشت:
- کپی نامه پذیرش از دانشگاه
- فرم پر شده برای دریافت ویزای دانشجویی ترکیه (که از کنسولگری دریافت می کنید)
- پاسپورت معتبر که تاریخ ابطال آن بعد از اتمام دوره تحصیل شما در ترکیه باشد
- پرداخت هزینه های بررسی درخواست که بسته به ملیت متفاوت خواهد بود
- عکس پاسپورتی از خودتان
لازم است اضافه نماییم که فرایند دریافت ویزا حدودا هشت هفته از زمانی که درخواست خود را ارائه می کنید، طول خواهد کشید. ظرف یک ماه از زمان ورود به خاک ترکیه هم باید درخواست دریافت مجوز اقامت خود را ارائه دهید که برای این منظور تنها کافیست به نزدیک ترین اداره پلیس مراجعه نمایید و در آنجا مدارک خود دال بر قبولی در موسسات آموزش عالی ترکیه ، پاسپورت، ویزا، عکس و هزینه های مربوطه را ارائه نمایید. گفتنی است دانشجویان بین المللی در خاک ترکیه می توانند ۲۴ ساعت در هفته در خاک این کشور کار کنند.
مدارک لازم برای تحصیل کارشناسی در ترکیه
- شناسنامه و اسکن از پاسپورت
- رزومه تحصیلی
- مدرک دیپلم و ریزنمرات مقطع دبیرستان به صورت معادل سازی شده
- شرکت در آزمون‌های ورودی دانشگاه‌های مورد نظر و کسب نمره‌ی قبولی
- ارائه مدرک زبان انگلیسی یا شرکت در آزمون زبان ترکی.